Όλοι έχουμε διαπιστώσει τα τελευταία χρόνια μια δικαιοσύνη να λειτουργεί με δύο μέτρα και δύο σταθμά σε αμέτρητες σοβαρές υποθέσεις στις οποίες βλέπουμε οι υπεύθυνοι να μην τιμωρούνται ή άλλες να παραμένουν στα συρτάρια μέχρι να λήξει η περίοδος και να παραγραφούν. Σήμερα μαθαίνουμε έκπληκτοι ότι ένας “άνεμος αλλαγής” πνέει στην Ελληνική Δικαιοσύνη, και αυτός ο άνεμος φέρνει μαζί του ανησυχίες. Χρονομέτρηση των αγορεύσεων, περιορισμός των σελίδων των δικογράφων, εισαγωγή της τεχνητής νοημοσύνης στα δικαστήρια, λογοκρισία της δημοσιογραφικής κάλυψης. Τόσα μέτρα που εγείρουν θεμελιώδη ερωτήματα για το μέλλον του δικαστικού μας συστήματος.
Η Δικαιοσύνη, εγγυήτρια των δικαιωμάτων και των ελευθεριών μας, οφείλει να είναι ένας χώρος όπου η αλήθεια και η δικαιοσύνη θριαμβεύουν.
Ωστόσο, αυτά τα νέα μέτρα φαίνεται να δίνουν προτεραιότητα στην ταχύτητα και την αποτελεσματικότητα εις βάρος του ανθρώπινου παράγοντα. Μια δικαιοσύνη, τύπου “Περάστε, Ψεκάστε, Σκουπίστε Τελειώσατε”, όπου οι αποφάσεις λαμβάνονται βιαστικά, χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η πολυπλοκότητα των υποθέσεων και τα θεμελιώδη δικαιώματα των ατόμων, είναι άραγε μια δικαιοσύνη αντάξια του ονόματός της;
Η τεχνητή νοημοσύνη, ένα ισχυρό εργαλείο, είναι η μαγική λύση για την αποσυμφόρηση των δικαστηρίων; Ή μήπως κινδυνεύει να μετατρέψει τις δίκες σε προσομοιώσεις υπολογιστών, όπου οι αλγόριθμοι θα υπερισχύουν της ανθρώπινης συνείδησης και της κρίσης των δικαστών;
Η ιδέα των ρομπότ-δικηγόρων, που υπερασπίζονται υποθέσεις χωρίς καρδιά και συνείδηση, δεν μπορεί παρά να μας ανησυχεί.
Και τι να πούμε για τη λογοκρισία που απειλεί τον Τύπο; Η διαφάνεια, θεμελιώδης αρχή της δημοκρατικής δικαιοσύνης, απειλείται. Η παρεμπόδιση των δημοσιογράφων από το να καλύπτουν τις δίκες, στερεί από τους πολίτες μια ουσιαστική πληροφόρηση και αφήνει την πόρτα ανοιχτή στην κατάχρηση εξουσίας και την αυθαιρεσία.
Ας μην ξεχνάμε ότι η Δικαιοσύνη είναι δημόσια υπηρεσία, στην υπηρεσία του λαού και της αλήθειας. Πρέπει να παραμείνει προσβάσιμη σε όλους, διαφανής και δίκαιη. Γιατί όταν η σκιά του απορρήτου και της λογοκρισίας απλώνεται στα δικαστήρια, η αδικία κερδίζει έδαφος.
Είναι καθήκον μας, ως πολίτες να αντιδράσουμε σε αυτές τις παρεκκλίσεις. Ας υπερασπιστούμε μια ανθρώπινη Δικαιοσύνη, όπου η αλήθεια αναζητείται με αυστηρότητα και τα θεμελιώδη δικαιώματα γίνονται σεβαστά.
Μια Δικαιοσύνη που να μην είναι η αντανάκλαση ενός δυστοπικού αστυνομικού μυθιστορήματος, αλλά ο εγγυητής μιας δίκαιης και δημοκρατικής κοινωνίας.
Για να το πετύχουμε αυτό, η Ελλήνων Συνέλευσις, προτείνει την καθιέρωση ενός από τα αξιακά της πρωτόκολλα, του “Νόμου της Δημοσιότητας”, ο οποίος θα κατοχυρώνει την ελεύθερη πρόσβαση όλων των πολιτών στην πληροφορία και θα διασφαλίζει την διαφάνεια σε κάθε τομέα της δημόσιας ζωής και του ανθρώπου.
Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΟΡΑΤΗ ΑΠΟ ΟΛΟΥΣ.
Σπύρος Λευθεριώτης
